Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2020

Once we were Kings part 2: οδηγός εγκατάστασης σκληρού δίσκου στο CDTV

Πριν γράψω οτιδήποτε άλλο, οφείλω να ευχαριστήσω δημόσια τον Κώστα (aka kostakis) ο οποίος, εκτός από εξαιρετικό και πάντα χαμογελαστό παιδί, αποδείχθηκε και... δαιμόνιος ντετέκτιβ!

Γιατί το γράφω αυτό; Μα, πολύ απλά διότι ο άνθρωπος εντόπισε σε ένα portal που εδώ και χρόνια δεν χρησιμοποιείται (εγώ προσωπικά δεν γνώριζα καν ότι υπήρχε ακόμα στο διαδίκτυο) τον οδηγό που θα διαβάσετε στη συνέχεια, τον οποίο θεωρούσα δεδομένο ότι είχα χάσει εδώ και χρόνια μέσα στα δαιδαλώδη nodes του αχανούς internet. Κι όμως, ο kostakis  ξέθαψε τον οδηγό και μου έδωσε αφορμή όχι μόνο για τη δημοσίευσή του, αλλά και για το κατέβασμα δεκάδων (εκατοντάδων;) φωτογραφιών από το εδώ και καιρό πνέοντα τα λοίσθια photobucket.

Μετά το ορεκτικό όμως (πρόλογος, ευχαριστίες) ας πάμε και στο ψητό, shall we? Ο οδηγός που ακολουθεί περιγράφει αναλυτικότατα τη διαδικασία εγκατάστασης σκληρού δίσκου στο (όχι) αδικοχαμένο CDTV της Commodore, την μόνη Amiga που δεν δείχνει την ηλικία της!

Με μόνη προειδοποίηση το ότι ο οδηγός που ακολουθεί είναι μάλλον παράδειγμα προς αποφυγή καθώς η επένδυση σε οποιαδήποτε Amiga στην εποχή μας ελλοχεύει πέταμα πολλών χρημάτων σε ένα πηγάδι δίχως πάτο, σας εύχομαι καλή ανάγνωση και καλό πειραματισμό για τους πιο θαρραλέους (και... μπρούκληδες!).

Οδηγός (απο)συναρμολόγησης CDTV και εγκατάστασης σκληρού δίσκου

Ένα από τα αγαπημένα μου μηχανήματα της σειράς Amiga είναι το CDTV. Όχι μόνο επειδή είναι μια ατόφια 500άρα, αλλά και επειδή αισθητικά στέκεται ακόμα και σήμερα ανάμεσα σε σύγχρονα μηχανήματα (κυρίως στερεοφωνικά!). Όταν για πρώτη φορά δοκίμασα να "λύσω" ένα CDTV διαπίστωσα ότι η όλη διαδικασία ήταν αρκετά (αλλά όχι πολύ!) πιο σύνθετη απ' ότι με τα υπόλοιπα μοντέλα Amiga. Σκέφτηκα λοιπόν ότι θα ήταν χρήσιμο να φτιάξω έναν αναλυτικό οδηγό αποσυναρμολόγησης/επανασυναρμολόγησης του συγκεκριμένου μηχανήματος και, μια και είμαι ένας από τους λίγους ευτυχείς κατόχους SCSI controller για το CDTV, πρόσθεσα και τις οδηγίες/φωτογραφίες για την εγκατάσταση σκληρού δίσκου. Επειδή θεωρώ ότι ένας καλός οδηγός για hardware επεμβάσεις πρέπει να είναι αναλυτικότατος και να ΜΗΝ απευθύνεται σε ειδήμονες (αυτοί έτσι κι αλλιώς ξέρουν τι να κάνουν!), θα διαπιστώσετε στη συνέχεια ότι αν ακολουθήσετε προσεκτικά τις οδηγίες μπορείτε κι εσείς να κάνετε φύλλο και φτερό το CDTV σας χωρίς να έχετε να φοβηθείτε τίποτα! Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν!

Αποσυνδέστε το CDTV και ακουμπήστε το σε μια επιφάνεια με χώρο για να δουλέψετε. Τοποθετήστε το CDTV με την πίσω πλευρά του προς το μέρος σας. Ξεβιδώστε τις δύο βίδες που βρίσκονται πιο ψηλά απ' όλες τις υπόλοιπες (μία κοντά στην αριστερή και μία κοντά στη δεξιά γωνία):

 
Όπως βλέπουμε ακόμη το CDTV από την πίσω πλευρά, παρατηρούμε το αποσπώμενο video module στα δεξιά με τις RF in και out και composite υποδοχές. Αφαιρούμε τις δύο βίδες που το συγκρατούν από το κάτω μέρος του, και το ίδιο κάνουμε και με τις δύο βίδες που συγκρατούν το καπάκι αριστερά από το video module. Εκεί, θα τοποθετηθεί ο controller του σκληρού δίσκου. Αφού αφαιρέσαμε το καπάκι και τις 4 βίδες, τραβάμε προς τα έξω το video module όπως φαίνεται στη φωτογραφία και το αφαιρούμε.


Τώρα πλέον το πίσω μέρος του CDTV μας πρέπει να είναι όπως στην παρακάτω φωτογραφία:


Στη συνέχεια αφαιρούμε τις 2 βίδες που υπάρχουν σε κάθε μία από τις πλευρές του CDTV, όπως φαίνεται στις παρακάτω φωτογραφίες:



Τώρα, με την πίσω πλευρά του CDTV και πάλι μπροστά μας, πιάνουμε την αριστερή και τη δεξιά πλευρά του καπακιού, τις σπρώχνουμε ελαφρά προς τα έξω, και ανασηκώνουμε σιγά-σιγά το καπάκι:


Αφού φέρουμε το καπάκι σε γωνία περίπου 60 μοιρών ως προς το CDTV, τώρα μπορούμε να το αφαιρέσουμε εντελώς. Γυρίζουμε πλέον το CDTV με την πρόσοψη προς την πλευρά μας, όπου και αντικρίζουμε την παρακάτω εικόνα:


Προκειμένου να αποκτήσουμε πρόσβαση στο σημείο που θα τοποθετήσουμε το σκληρό δίσκο, πρέπει να αφαιρέσουμε το motherboard και την πρόσοψη του CDTV. Μπορεί να ακούγεται too much, αλλά δεν είναι - αρκεί να ακολουθηθούν με προσοχή οι οδηγίες. Μην ξεχνάτε ότι εκτός από τις βίδες, έχουμε να αφαιρέσουμε ούτε λίγο ούτε πολύ 9 connectors διαφόρων τύπων στην πορεία!  Ας αρχίσουμε λοιπόν αφαιρώντας το πολυκαλώδιο που βρίσκεται κάτω δεξιά, δίπλα στο τροφοδοτικό και ενώνει το motherboard με το ειδικό slot για τις κάρτες μνήμης που δέχεται το CDTV.


Λογικά δεν πρέπει να αντιμετωπίσατε κανένα πρόβλημα στο να βγάλετε το πολυκαλώδιο - άλλωστε όποιος έχει καθημερινή τριβή με IDE και/ή SCSI connectors το έχει πάρει το κολάι! Συνεχίζουμε τώρα με την περιοχή στη μέση και δεξιά του motherboard όπου υπάρχουν συνολικά 6 connectors! Ευτυχώς, εκτός από 2, όλα τα υπόλοιπα είναι διαφορετικά μεταξύ τους, οπότε αποκλείεται να τα μπερδέψετε στην επανατοποθέτηση. Μόνο τα 2 connectors που βρίσκονται στο κέντρο περίπου του motherboard έχουν το ίδιο σχήμα, αλλά μπορείτε πολύ απλά να τα ξεχωρίσετε αφού αυτό που έχει 4 καλώδια πάει προς την πίσω πλευρά του CDTV, ενώ το άλλο με τα 2 καλώδια πάει προς την πρόσοψη. Ο τρόπος για να αποσυνδεθούν αυτά τα 6 connectors είναι πολύ απλός - τα πιάνετε από τα καλωδιάκια πολύ κοντά στο βύσμα και κάνοντας μικρές κινήσεις αριστερά-δεξιά για να ξεσφηνώσει το βύσμα, τραβάτε προς τα πάνω. Λογικά δεν θα έχετε κάποιο πρόβλημα - αφήστε που από την επόμενη φορά θα μπαινοβγαίνουν και πολύ πιο εύκολα! Βλέπουμε τους 6 connectors στην παρακάτω φωτογραφία:


Και εδώ από πιο κοντά οι 4 connectors που βρίσκονται δίπλα στο τροφοδοτικό:


Οι δύο τελευταίοι connectors που πρέπει να αποσυνδέσουμε βρίσκονται στο πίσω αριστερά μέρος του CDTV και αφαιρούνται όπως και οι προηγούμενοι:


Ωραία! Έφτασε λοιπόν η ώρα για ξεβίδωμα! Πάνω στο motherboard του CDTV θα παρατηρήσετε αν δεν κάνω λάθος 9 βίδες, αλλά μόνο οι 5 από αυτές πρέπει να ξεβιδωθούν προκειμένου να βγάλουμε το motherboard. Σας τις παρουσιάζω (εκεί που σημαδεύει το κατσαβίδι!)  στις επόμενες 5 φωτογραφίες:






Τώρα θα πρέπει να αφαιρέσουμε και τις 3 βίδες που συγκρατούν την πρόσοψη του CDTV αφού το πιο βολικό είναι να αφαιρέσουμε το motherboard ΜΑΖΙ με την πρόσοψη. Αφού ξεβιδώσετε τις 3 βίδες που θα δείτε στις επόμενες φωτογραφίες, αφαιρέστε την πρόσοψη από την θέση της (λίγο, ίσα να "ξεκουμπώσει").




Τώρα, με την πρόσοψη να κρέμεται από εμπρός, τραβάμε ανασηκώνοντας ταυτόχρονα ελαφρά το motherboard προς το μέρος της πρόσοψης:


Αυτό ήταν! Motherboard και πρόσοψη αφαιρέθηκαν!


Τα αφήνουμε προσεκτικά στην άκρη, και πάμε πάλι στο CDTV - ή καλύτερα, σε ό,τι έχει απομείνει από το CDTV!


Βλέπουμε ότι όλη η αριστερή πλευρά καλύπτεται από το καπάκι του CD-ROM. Στα δεξιά υπάρχει το τροφοδοτικό, και στη μέση η πλακέτα με το slot για τις κάρτες μνήμης (στο κάτω μέρος) και η πλακέτα με τα midi ports (στο πάνω μέρος). Τον σκληρό δίσκο θα τον τοποθετήσουμε πάνω από την πλακέτα με το slot για τις κάρτες μνήμης. Αν και σε αυτόν τον οδηγό θα καταφύγουμε σε αυτή τη λύση αναφορικά με την τοποθέτηση του σκληρού δίσκου, υπάρχουν και άλλες 2 (ίσως μάλιστα καλύτερες) λύσεις: και στις δύο αυτές περιπτώσεις αφαιρούμε την πλακέτα με το slot για τις κάρτες μνήμης. Στην πρώτη περίπτωση βάζουμε το σκληρό δίσκο στη θέση αυτού, ενώ στη δεύτερη, καλύτερη και πιο... πολυέξοδη λύση χρησιμοποιούμε ένα SCSI to IDE bridge καθώς κι ένα IDE to Compact Flash adaptor το οποίο τοποθετούμε έτσι ώστε να μπορούμε να αλλάζουμε τις Compact Flash κάρτες από το πορτάκι για τις κάρτες μνήμης!

Ας επανέλθουμε όμως στη λύση που είπαμε ότι θα ακολουθήσουμε εμείς κι ας αφήσουμε την πλακέτα με το slot για τις κάρτες μνήμης στη θέση της! Το πρώτο που θα πρέπει να κάνουμε είναι να βρούμε τροφοδοσία για τον σκληρό δίσκο! Ευτυχώς, το CD-ROM του CDTV έχει στάνταρ molex τροφοδοσίας (το μόνο στάνταρ που έχει, αφού δεν είναι ΟΥΤΕ IDE OYTE SCSI!). Θα χρειαστούμε λοιπόν ένα power splitter όπως αυτό της επόμενης φωτογραφίας:


Αφαιρέστε την τροφοδοσία από το CD-ROM - θα την δείτε από το πίσω μέρος του CDTV:


Συνδέστε τώρα το power splitter, και βάλτε το ένα molex και πάλι στο CD-ROM, αφήνοντας  το δεύτερο molex μεταξύ του CD-ROM και του τροφοδοτικού:


Και τώρα πάμε στα δύσκολα! Θα παρατηρήσατε ότι ο χώρος μεταξύ του board με τα midi ports και του καπακιού του CD-ROM είναι πολύ μικρός, με αποτέλεσμα να μην χωράει να περάσει από εκεί το 50πινο data καλώδιο του SCSI - έχετε υπόψη σας ότι ο SCSI controller τοποθετείται πίσω από το CD-ROM! Συνεπώς, για να έχουμε κάπως περισσότερο χώρο για το καλώδιο (αλλά και πάλι, όχι αρκετό!), θα αφαιρέσουμε  προσωρινά το board με τα midi ports που συγκρατείται από τις 2 βίδες στην αριστερή και στη δεξιά πλευρά του όπως βλέπουμε στη φωτογραφία:


Επειδή όπως είπαμε και πριν ακόμα και μετά την αφαίρεση του board με τα midi ports ο χώρος δεν επαρκεί για να περάσει ένα στάνταρ 50πινο καλώδιο SCSI, θα πρέπει να καταφύγουμε σε κάτι πιο... "μαζεμένο". Αν μπορείτε να προμηθευτείτε από κάπου ένα "στρογγυλό" καλώδιο όπως αυτά που κυκλοφορούν για IDE τα τελευταία χρόνια θα ήταν η καλύτερη λύση. Εγώ προσωπικά δεν γνωρίζω αν υπάρχουν τέτοιου είδους καλώδια για 50πινο SCSI μιας και τα "στρογγυλά" καλώδια είναι μόδα των τελευταίων ετών, ενώ τα 50πινα SCSI καλώδια σταμάτησαν να χρησιμοποιούνται στα τέλη του '90! Μην τα βάψετε μαύρα ακόμη όμως, γιατί υπάρχει λύση: θα φτιάξουμε το καλώδιο μόνοι μας. Θα χρειαστείτε ένα απλό 50πινο καλώδιο SCSI, ένα κοπίδι και μια επιφάνεια που να μη σας νοιάζει αν χαρακτεί! Απλώστε το καλώδιο, και χρησιμοποιώντας το κοπίδι χωρίστε το σε μικρότερα κομμάτια από καλώδια: στην αρχή χωρίστε το στα 2, μετά αυτά τα 2 επίσης στα 2 κοκ. Αν φτάσετε στο σημείο να χωρίσετε το καλώδιο σε 8-10 ομάδες καλωδίων φτάνει και περισσεύει! Απλώς πρέπει να προσέχετε με το κοπίδι να χαράζετε ΑΝΑΜΕΣΑ στα καλώδια και όχι πάνω τους! Αφού τελειώσετε με το κοπίδι, τυλίξτε τα καλώδια μεταξύ τους και μετά με μονωτική ταινία - με λίγη προσπάθεια (και 2-3 κατεστραμμένα καλώδια!) θα φτιάξετε κάτι σαν κι αυτό:


Αν σκοπεύετε να συνδέσετε και κάποια άλλη συσκευή (εκτός από το σκληρό δίσκο) αφήστε τα καλώδιο έτσι. Εγώ έκοψα το υπόλοιπο καλώδιο και το δεύτερο βύσμα.Πάμε τώρα στο σκληρό δίσκο: αν και θα μπορούσαμε να τον βιδώσουμε σε διάφορα σημεία του CDTV, εγώ επέλεξα έναν άλλο τρόπο, ο οποίος είναι πιο γρήγορος, αρκετά σταθερός και δεν απαιτεί να γίνουν τρύπες στο CDTV. Παίρνουμε λοιπόν το σκληρό δίσκο (SCSI μικρής χωρητικότητας, 0,1-10GB κατά προτίμηση), τον γυρίζουμε ανάποδα και βιδώνουμε στη μία του πλευρά 2 αποστάτες από αυτούς που χρησιμοποιούνται για να στηρίζουν τα motherboards των PC. Τα βιδώνουμε από την πλευρά που βλέπετε στη φωτογραφία:


Κατόπιν, στην άλλη πλευρά κολλάμε ταινία διπλής όψεως:


Τέλος, αφού συνδέσουμε τα καλώδια data και τροφοδοσίας στο σκληρό δίσκο, τον τοποθετούμε με τέτοιο τρόπο ώστε από την αριστερά πλευρά του να κολλήσει στο καπάκι του CD-ROM και από την κάτω δεξιά να στηρίζεται μέσω των αποστατών πάνω στο board για τις κάρτες μνήμης. Δώστε προσοχή στην τοποθέτηση γιατί πρέπει να τα καταφέρετε με τη μία, αλλιώς μπορεί να καταστρέψετε την ταινία διπλής όψεως και να αναγκαστείτε να την ξεκολλήσετε και να βάλετε άλλη. Αν τα καταφέρατε, το αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι κάτι σαν το παρακάτω:


Εδώ βλέπουμε το πίσω μέρος του σκληρού δίσκου με τα καλώδια συνδεδεμένα, το board των midi ports βιδωμένο ξανά στη θέση του και την άλλη άκρη του SCSI καλωδίου στο πίσω μέρος του CDTV όπου και θα συνδεθεί τελικά επάνω στον SCSI controller.


Δεν θα βάλουμε ακόμα τον controller, όμως. Τώρα θα πρέπει να ξαναβάλουμε το motherboard και την πρόσοψη στη θέση τους, να τα βιδώσουμε, και να συνδέσουμε τους 9 connectors που αποσυνδέσαμε. Λειτουργήστε με τον αντίθετο ακριβώς τρόπο απ' ότι κάνατε στο "λύσιμο" και, αν δεν θυμάστε ποιος connector μπαίνει πού, απλώς συμβουλευτείτε τις φωτογραφίες!

Αφού μπουν και πάλι όλα στη θέση τους, θα πρέπει να αντικαταστήσουμε (προαιρετικά) και κάποια chips πάνω στο motherboard. Αυτό θα το κάνουμε διότι αν και ο controller λειτουργεί και σε OS 1.3 (όπως και το CD-ROM, άλλωστε!), είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα θέλατε μια ROM 3.1 στο CDTV σας ώστε να μπορέσετε να εγκαταστήσετε το Amiga OS 3.1 και κάποιο killer application όπως το WHDload! (γιατί βάλαμε τον δίσκο, άλλωστε;). Αν λοιπόν αλλάξετε την ROM 1.3 του CDTV με κάποια άλλη (2.04, 2.05, 3.1), θα διαπιστώσετε ότι το CDTV σας απλώς κάνει συνέχεια restart! Ένας απλός τρόπος για να λύσετε αυτό το πρόβλημα είναι να αλλάξετε θέση στο jumper 15 πράγμα που "ακυρώνει" όλο το κύκλωμα του CD-ROM οπότε θα έχετε μια κανονική Amiga (τέλος τα restarts) χωρίς όμως CD-ROM. Για να το αποφύγετε αυτό, πρέπει να προμηθευτείτε 2 chips που είναι οι developers boot ROMs (εκδόσεις 2.3, 2.6 ή 2.7 σε σχέση με την έκδοση 1.0 που έχει επάνω το CDTV),οι οποίες θα σας επιτρέψουν να βάλετε ένα νέο ROM chip χωρίς να χάσετε το CD-ROM και τον driver αυτού που γίνεται mount αυτόματα! (cdtv.device). Αν έχετε πρόβλημα να βρείτε τις boot ROMs (εγώ είχα!) λίγο ψάξιμο στο Amibay ή επικοινωνία με τον MasterGR μπορεί να σας λύσουν τα χέρια! Οι προαναφερθείσες boot ROMs είναι τα 2 chips U34 και U35 τα οποία, αν θεωρήσουμε ότι τα έχετε ήδη προμηθευτεί τα τοποθετείτε στη θέση των παλαιών όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία:


Αφού αλλάξαμε τις boot ROMs, αλλάζουμε και το κανονικό ROM chip του CDTV το οποίο είναι όμοιο με αυτά που θα συναντήσετε στις Amiga 500/500 Plus/600/2000 οπότε είναι πολύ εύκολο να βρείτε μια ROM 3.1 για το CDTV σας. Στην επόμενη φωτογραφία βλέπετε τη νέα ROM τοποθετημένη (και σε τσιπάκι AMD, παρακαλώ!):


Αφού τελειώσαμε και μ' αυτό, το CDTV μας θα δείχνει πλέον κάπως έτσι:


Τώρα ας το γυρίσουμε με την πίσω πλευρά προς το μέρος μας, ώστε να τοποθετήσουμε -επιτέλους- τον SCSI controller. Ο SCSI controller μπαίνει ακριβώς δίπλα στο video module, με την πλακέτα να κοιτάει προς τα κάτω. Γυρίστε λοιπόν τον controller ανάποδα, τραβήξτε έξω από την τρύπα το καλώδιο του SCSI και εισχωρήστε την άκρη της πλακέτας του controller στους ειδικούς οδηγούς που βρίσκονται στην υποδοχή. Στην φωτογραφία βλέπετε τον controller και την άκρη του καλωδίου:


Συνδέστε τώρα το καλώδιο SCSI στον controller, και σπρώξτε την πλακέτα λίγο περισσότερο προς τα μέσα μέχρι να συναντήσετε αντίσταση. Τοποθετήστε με τον ίδιο τρόπο και την πλακέτα του video module:


Τώρα, βάλτε λίγη περισσότερη δύναμη και σπρώξτε και τις δύο πλακέτες ώστε να "κουμπώσουν". Επειδή υπάρχουν οι οδηγοί και τα backplates είναι φτιαγμένα με ακρίβεια, θα δείτε ότι οι θέσεις για τις βίδες των backplates έχουν έρθει ακριβώς πάνω από αυτές του σασί του CDTV. Τί περιμένετε λοιπόν; Βιδώστε τις 4 βίδες - τώρα θα πρέπει να βλέπετε αυτό:


Τοποθετήστε τώρα το καπάκι του CDTV, βιδώστε το (ναι, αυτές οι 6 βίδες που σας είχαν περισσέψει!) και είμαστε έτοιμοι! Συνδέστε ένα floppy drive στο CDTV σας, βάλτε μέσα τη δισκέτα "Install" του OS 3.1 και συνδέστε και ανάψτε το CDTV. Τρέξτε το HDtoolbox για να εγκαταστήσετε το σκληρό δίσκο και να κάνετε partitioning, φορμάρετε το/τα partition(s) που φτιάξατε, και εγκαταστήστε το OS 3.1. Είστε έτοιμοι να rockάρετε!


(Η ανάρτηση αυτή δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Dony's (not only) New Stuff for Old Computers στις 11 Φεβρουαρίου του 2017)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου