Δεσποινίς ετών 36 και νέο λειτουργικό

Ενώ εμείς αναλωνόμαστε σε ουσιαστικές (ή λιγότερο ουσιαστικές) συζητήσεις σχετικά με τις Amigas της NASA, με το αν το Inviyya είναι Θείο Δώρο ή φλόμπα και με τις ψυχολογικές προεκτάσεις που απορρέουν από την ένταξη κάποιου στην ευγενή τάξη των Αμιγκάδων, τον ίδιο καιρό συνέβη ένα γεγονός μάλλον πολύ σημαντικότερο από τη σημασία που εξέλαβε και την προσοχή που εισέπραξε. Αναφέρομαι στην κυκλοφορία του AmigaOS 3.2.

Οι πραγματικοί Amiga lovers που έχουν φάει ψωμί κι αλάτι συντροφιά με την Μεγάλη Κυρία και που προχώρησαν τη σχέση τους με την κάποτε δημοφιλή πλατφόρμα της Commodore μερικά βήματα παραπέρα από το απαραίτητο αρχικό (βάλε μια δισκέτα στο drive) σίγουρα έχουν πολλά να πουν και ακόμα περισσότερα να θυμηθούν από την εμπειρία τους με το ομώνυμο λειτουργικό σύστημα, το AmigaOS.

Αυτό που κάποτε μας πρωτοσυστήθηκε ως Workbench πέρασε αρκετά στάδια εξέλιξης στο διάστημα μίας δεκαπενταετίας (1985-2000) κατά τη διάρκεια της οποίας μεταμορφώθηκε από ένα fun to watch αλλά μάλλον περιορισμένης ουσιαστικής χρησιμότητας GUI (εκδόσεις 1.x) σε ένα λειτουργικό σύστημα που στην εποχή του αποτέλεσε παράδειγμα προς μίμηση (και ίσως και προς αντιγραφή) για τους ανταγωνιστές (OS 2.x - 3.1). Οι τελευταίες (για πολλά χρόνια) υλοποιήσεις, το AmigaOS 3.5 του 1999 και το AmigaOS 3.9 του 2000 ήταν πραγματικά "τίμιες" προσπάθειες προκειμένου να κρατηθεί στη ζωή (και στον παλμό των εξελίξεων) μία πλατφόρμα που επί μία πενταετία ήδη έπνεε τα λοίσθια. Ειδικά το AmigaOS 3.9, αν και ήταν περισσότερο μια ενσωμάτωση 3rd party utilities παρά οτιδήποτε άλλο, ήταν η ιδανική αυλαία στην σκηνή των λειτουργικών συστημάτων της Amiga στην χαραυγή της νέας χιλιετίας στην οποία ο εμβληματικός υπολογιστής της Commodore δεν θα είχε πια θέση. Ή, τουλάχιστον, έτσι νομίζαμε.

Θεωρώ ότι η κυκλοφορία του AmigaOS 3.1.4 το 2018 δεν εκτιμήθηκε όσο θα έπρεπε από την ανά τον κόσμο Amiga community, καθώς η πλειονότητα των χρηστών δεν μπήκε καν στον κόπο να το αποκτήσει και να το δοκιμάσει. Η Hyperion όμως δεν πτοήθηκε, και σε πείσμα των καιρών (και των χρηστών) κυκλοφόρησε μόλις πριν μερικές μέρες το AmigaOS 3.2, μία έκδοση που κάνει το καλό (3.1.4) ακόμα καλύτερο και που προσφέρει βελτιώσεις και νέες δυνατότητες σε αυτές που ονομάζουμε Classic Amigas, ήτοι τα μηχανήματα με τα chipsets της Commodore (OCS/ECS/AGA) και τους επεξεργαστές της οικογένειας 680x0 της Motorola. Αυτούς τους υπολογιστές δηλαδή που ήταν οι πραγματικές Amigas, προτού διάφοροι 3rd party developers ή κληρονόμοι του ονόματος βαφτίσουν ως "Amiga" τα βασισμένα σε PowerPC προϊόντα τους. Αλλά αυτή είναι μία ολόκληρη άλλη ιστορία η οποία και αποτελεί την ρίζα της πρώτης μεγάλης διαμάχης και διάσπασης μεταξύ των Αμιγκάδων και η οποία νομίζω ότι δεν πρέπει να μας απασχολήσει περισσότερο στην παρούσα φάση...

Το νεοφερμένο λοιπόν AmigaOS 3.2 δεν ζητάει από τον χρήστη παράλογα πράγματα (ως hardware requirements) και δεν έχει απαιτήσεις που ξεφεύγουν από ό,τι έβγαινε από τις γραμμές παραγωγής των εργοστασίων της Commodore. Αυτό το λειτουργικό σύστημα του 2021 (ναι, έχει σημασία αυτό, περισσότερη ίσως από όση νομίζουμε) "απαιτεί" Motorola 68000, 2MB μνήμης RAM, σκληρό δίσκο με τουλάχιστον 10ΜΒ ελεύθερο χώρο και έναν τρόπο για να διαβαστεί το CD εγκατάστασης (οπτικό μέσο, CF κάρτα κλπ). Κοινώς, του φτάνει μία ταπεινή Amiga 600 του 1992 με σκληρό δίσκο, 2ΜΒ chip RAM και έναν PCMCIA σε Compact Flash αντάπτορα. Το επαναλαμβάνω, αυτές είναι οι απαιτήσεις ενός λειτουργικού συστήματος που κυκλοφόρησε πριν μερικές μέρες, όχι κάποιου αρχαίου OS των early nineties!

Δεν είναι σκοπός μου να σας παρουσιάσω το AmigaOS 3.2, ούτε και να απαριθμήσω τις νέες δυνατότητες που αυτό παρέχει (αν και, ομολογουμένως, κάποιες από αυτές είναι εξόχως ενδιαφέρουσες και χρήσιμες). Αυτό στο οποίο θέλω να σταθώ είναι το ότι το ολοκαίνουριο λειτουργικό της Hyperion, όπως μπορείτε να διαβάσετε και στις οδηγίες του, τρέχει ακόμα και σε Amiga 1000 (ναι, αυτήν που παρουσίασαν ο Andy Warhol και η Debbie Harry το 1985 στο Lincoln Center της Νέας Υόρκης) εφ' όσον αυτή καλύπτει τις hardware απαιτήσεις. Η οποία Amiga 1000, για να μην κουράζετε το μυαλό σας με πράξεις, είναι πλέον μία δεσποινίς ετών 36, παραφράζοντας λιγάκι τον τίτλο της κλασικής και αγαπημένης κινηματογραφικής ταινίας.

Για σκεφτείτε το λίγο: ποιος φτιάχνει νέο λειτουργικό σύστημα για έναν υπολογιστή 36 ετών; Ακόμα και αν δεν θεωρήσουμε ως βασικό μοντέλο για το 3.2 την Amiga 1000 αλλά την Amiga 600 ή την Amiga 1200 (του 1992) είναι σαν να λέμε ότι η Microsoft κυκλοφόρησε νέα Windows για 80386 ή 80486 based PCs! Ποιος το κάνει αυτό;

Προσωπικά, η κυκλοφορία του AmigaOS 3.2 με οδηγεί σε δύο συμπεράσματα. Το πρώτο είναι φυσικά το αναμενόμενο, το ότι το μηχάνημα ήταν όντως μπροστά από την εποχή του, και ότι κάποιες σχεδιαστικές του επιλογές (το να φορτώνεται το λειτουργικό σύστημα από δισκέτα ή σκληρό δίσκο αντί να βρίσκεται στην ROM) αν και αρχικά ήταν προβληματικές - με την ελεύθερη μνήμη να παραπέμπει σε... 8μπιτο -, τελικά αποδείχτηκαν σοφές για μία πλατφόρμα η οποία κάθε άλλο παρά βραχύβια αποδείχτηκε. Σε συνέχεια αυτού, θα πρέπει να τονίσω ότι ακόμα εντυπωσιάζομαι από τις δυνατότητες της Denise και του Fat Agnus: με ηλικία στην οποία θα μπορούσε ήδη να έχει σύζυγο και απογόνους, το chip αυτό "σήκωνε" από την εποχή της A500 Plus αναλύσεις μέχρι και 1280x576 pixels (που με overscan στην δική μου εγκατάσταση ξεπερνούν τα 1300x600 pixels). Ναι, την ίδια εποχή που όλοι οι υπόλοιποι ήταν υπερικανοποιημένοι με 640x200 pixels...

Το δεύτερο συμπέρασμα που μπορώ να εξάγω από την κυκλοφορία του AmigaOS 3.2 είναι ότι ναι, ακόμα και σήμερα υπάρχει πιστό και αφοσιωμένο userbase που δικαιολογεί το κόστος της ανάπτυξης και της παραγωγής νέας έκδοσης των ROMs και του λειτουργικού. Φυσικά η πλειονότητα των Amiga users την σήμερον ημέρα δεν πρόκειται να βάλει το χέρι στην τσέπη για να πληρώσει για νέο λειτουργικό - ειδικά αν αυτό δεν προσφέρει νέες δυνατότητες στο... SWOS - όπως και δεν έβαλε το χέρι στην τσέπη για να πληρώσει για οποιοδήποτε πακέτο λογισμικού μέχρι σήμερα, ακόμα και αν αυτό ήταν το killer app που ονομάζεται WHDLoad. Αυτά στην Ελλάδα φυσικά, όπου η γαλαντομία του τυπικού Αμιγκά εξαντλείται στα υποτιμητικά σχόλια για τον ST και σε δηλώσεις Αμιγκοφροσύνης που ξεπερνούν κάθε λογικό και μη όριο, έτσι; Στο εξωτερικό, εκεί όπου αρκετοί συνηθίζουν να ανταμείβουν τους προγραμματιστές αγοράζοντας τα προϊόντα τους τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα και προφανώς εκεί στοχεύει η ανάπτυξη και η κυκλοφορία του AmigaOS 3.2.

Πραγματικά χαίρομαι σαν μικρό παιδί για το AmigaOS 3.2 και αναμένω με ανυπομονησία την ημέρα που θα το παραλάβω για να το ψάξω, να το εξερευνήσω και να πειραματιστώ, όπως έκανα (πολύ) παλιότερα με τις προηγούμενες εκδόσεις του λειτουργικού της Μεγάλης Κυρίας. Μέχρι τότε δεν έχω παρά να δώσω τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια στους ανθρώπους της Hyperion και στους Amiga users που τους στηρίζουν με τον οβολό τους εκεί, "στα ξένα". Και φυσικά στους ανθρώπους που ήταν υπεύθυνοι για την δημιουργία της πλατφόρμας, αρκετοί εκ των οποίων έχουν εγκαταλείψει τα εγκόσμια πλέον, αλλά μας έχουν αφήσει παρακαταθήκη τα προϊόντα της δουλειάς, της εφευρετικότητας και των στιγμών μεγαλείου τους. Αν η Amiga αρνείται ακόμα να πεθάνει, το χρωστάει σε όλους αυτούς.